İçindekiler
Hangi sosyal mecrada olursa olsun, internette gezinirken kendinizi tıklamaktan alıkoyamayacağınız başlıklar ya da video görsellere doğru çekilirken budunuz mu? Cevabınız evetse, clickbait ile tanıştınız demektir. Dilimize tık tuzağı adıyla geçen bu terim internette sayısız şekilde görülebiliyor. Bazen video, bazen haber başlığı ve bazen de görsel formunda karşımıza çıkabilen clickbait nedir, ne değildir burada açıklığa kavuşuyor. Siz de merak ediyorsanız, yazımızın devamını okuyarak bilgi edinebilirsiniz.
Clickbait Nedir?
Sözlük anlamına bakacak olursak clickbait, dikkat çekmek ve kullanıcıları bu bağlantıyı izlemeye ve bağlantılı çevrimiçi içeriği okumaya, görüntülemeye veya dinlemeye ikna etmek için tasarlanmış köprü metni veya küçük resim bağlantısı kullanan bir yanıltıcı reklam biçimi olarak Wikipedia’da tanımlanmış. Bu açıklamada da gördüğünüz üzere clickbait’te durum, olayın içinde bir miktar aldatıcılık olması. Yani clickbait uygulaması yapılırken hedef, kullanıcıya havucu gösterip kullanıcıyı kendine çekmektir. Sonunda kullanıcının istediği havuç, elde edilmez. Dolayısıyla kullanıcı gittiği yerde çok fazla kalmadan oradan ayrılır. Clickbait uygulayan kişi, sadece kendi sitesine trafik çekmek için ilgi çekici başlıklar ya da görseller kullanarak insanları aldatır. Sonuçta ne kadar trafik o kadar reklam (yani para). Kısacası buradaki durum, atılan başlığın, verilen içerikle uyumlu olmaması, abartılı ve yanıltıcı olmasıdır.
Clickbait ne demek öğrendiğimize göre şimdi nasıl yapıldığına da bir göz atalım.
Clickbait nasıl yapılır?
Gerek içerik gerekse videolar kullanılarak uygulanabilen clickbait, aslında son derece pratik şekilde yapılıyor. İlk olarak content clickbait (içeriğe tıklama tuzağı) kavramını anlatalım.
Genellikle haber ve magazin sitelerinin başvurduğu bu tık tuzağı yöntemi olan content clickbait, ilgi çekici başlıklardan meydana geliyor. Gerçekliğinin teyit edilmediği ya da tamamen uydurma olan haber başlıklarını kullanarak kullanıcıları siteye çekmektir amaç. Bunların en güzel örnekleri ünlü aktörleri, şarkıcıları ya da fenomenleri içeren clickbait’lerdir diyebiliriz.
Peki video clickbait nasıl yapılır? Bunun için de çok uzağa gitmemize gerek yok; YouTube bize yeter. YouTube, video yüklerken, sizden, içeriğe uygun bir başlık yazmanızı istiyor. Bu başlığın ilgi çekici olması kadar içerikle uyumlu olması da şarttır. Daha sonra thumbnail görseli seçmek var sırada. Bu küçük kapak görseli, sizin videonuzun özeti gibi görülebilir. Bunun, videonun içeriğini bir bakışta anlatmaya yardımcı bir görsel olmasında fayda var. Tüm bu adımlardan sonda videonuzu bu paylaşım mecrasına yüklemeye hazırsınız. Ancak, eğer videonuz için seçtiğiniz başlıkla video içeriğiniz alakasızsa ve sadece tık almak uğruna kullanıcıları kandırmayı hedefliyorsanız, clickbait hali içindesiniz demektir.
Örneklerle Clickbait
Haber siteleri herhalde clickbait’in en çok görüldüğü mecralardan biridir. Burada sunulan sayısız başlık, sadece siteye trafik çekmek amacıyla son derece cezbedici başlıklardan oluşuyor. Bu başlıklarsa genelde ya cinsel içerikli ya ekonomiyle ya da siyasetçilerle ilgili oluyor. Aşağıda, clickbait haber örnekleri içinden seçtiğim bir tanesini görebilirsiniz.
Haber Clickbait
Sırada magazin dünyası var. Magazin dünyası denince sansasyondan bahsetmeden olur mu? Clickbait de zaten sansasyonu en çok sevenlerden. Sadece ülkemizde değil tüm dünya çapında sıklıkla kullanılan bir yöntem olan clickbait ile her gün milyonlarca insan gereksiz yere bir sürü web sitesine trafik kazandırıyor. Tabi sitede kalma süresi büyük ihtimalle birkaç saniyeden az sürüyor ama olsun.
Magazin Clickbait
Çocuklar Duymasın dizisinin sevilen karakteri Çaycı Hüseyin, büyük ihtmalle dizide hayatını kaybediyor. Ancak burada, sanki aktör gerçek hayatta da hakkın rahmetine kavuşuyormuş gibi bir hava verilerek insalarda merak duygusu cezbedilmeye çalışılmış.
Magazin Clickbait
Meghan Markle hayranları buraya! Bu linke tıkladığımızda ünlü “eski aktrist” yeni “İngiliz kraliyet ailesi mensubu”nun nasıl fotoğraflarını göreceğiz acaba? Ya da görecek miyiz?
Video Clickbait
Magazinin sevilen yüzü Hakan Ural’ın uzun bir süre hasta olduğu bir dönemde kendisiyle ilgili vefat haberleri yapılmaya başlanmıştı. Bir itirafta bulunayım: Bu tuzağa ben de düştüm.
Eğrisi ve Doğrusu: Clickbait
Clickbait Yararları
Aslında çoğunlukla insanları kandırarak yapılan clickbait, doğru yapıldığında faydalı olabilir. Sonuçta amaç siteye trafik çekmek. Ancak bunu içi dolu başlıklar ve içeriklerle yaptığınızda win-win durumu söz konusu olabilir. Hem kullanıcı hem de site sahibi kazansın, değil mi? Sonuçta siz özgün bir içeriği, ilgi çekici ve merak uyandıran bir başlık ile sunduğunuzda onun okunmaması ya da izlenmemesi için hiçbir sebep yok. Bakın, clickbait’in yararları nelermiş:
- Markanın itibarını yüceltebilir.
- Web sitenizin ya da markanızın bilinirliğini artırabilir.
- Gerçek ve doğru içeriğe ve web sitesine duyulan güven artabilir.
- Reklama olan güven artabilir.
- Sitede kalma süreleri uzayabilir.
Clickbait Zararları
Bazı web sitesi sahipleri, güçlü ve kaliteli bilgi vermekten çok tıklama kazanmak için uğraşır. Bu sebepledir ki internette sayısız sansasyonel başlık okursunuz, ancak tıkladığınızda okuduğunuz başlığın içerikle yakından uzaktan alakası yoktur. Site sahipleri, yalan ve asılsız haberler ile tıklama almak isterken, ziyaretçi bunun farkına varır ve bir sonraki clickbait’te bu siteye tıklama olasılığı dip seviyelere düşer.
- Trafik artırma çabaları itibar kaybıyla sonuçlanabilir.
- Markaya duyulan güven azalabilir.
- Sitede kalma süreleri azalabilir.
- Sitenin tıklanma oranları zaman içinde önemli ölçüde azalabilir.
Ayrıca bu yazıyı sevdiyseniz, Gerilla Pazarlaması konusunu anlattığımız şu yazımızı da mutlaka seveceksiniz demektir. Buyurun, kendiniz karar verin!
