Genelgede, engelli ve yaşlıların toplumsal yaşamın her alanına diğer bireylerle eşit şekilde katılımlarının sağlanmasında erişilebilirliğin en temel gereklilik olduğu ve günümüzde birçok hizmetin elektronik hale gelmesi ile birlikte, web siteleri ve mobil uygulamaların farklı kullanıcı kitlelerine de hitap edecek tasarıma ve içeriğe sahip olmasının elzem hale geldiği vurgulandı.
Yeni Düzenlemeler ve Yükümlülükler
Genelge ile kamu kurumları, üniversiteler, belediyeler, kamu iktisadi teşebbüsleri, belediyeye ait şirket, işletme ve iştirakler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, bankalar, özel hastaneler, özel öğretim kurumları, ulaşım hizmeti sunan özel kuruluşlar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan işletme belgesi alan A Grubu acenteler, iletişim ve internet hizmet sağlayıcıları ile 6563 sayılı Kanun kapsamındaki elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına, web siteleri ve mobil uygulamalarını erişilebilir hale getirmeleri talimatı verildi.
Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Sistemleri
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği İzleme Komisyonu’nu kurarak, dijital platformların erişilebilirliğini izlemek için bir sistem oluşturdu. Bu komisyon, web siteleri ve mobil uygulamaların erişilebilirlik durumunu denetleyecek ve yıllık raporlar yayımlayacak.
Ayrıca, Erişilebilirlik Danışma Komisyonu da oluşturulmuş olup, bu komisyon, çeşitli kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliği yaparak, erişilebilirlik standartlarının belirlenmesine yardımcı olacak.
İzleme Komisyonunun yanında Genelge ile ayrıca “Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği Danışma Komisyonu” da kuruluyor. Bu Komisyon, İçişleri ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlıkları, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, TÜRKSAT A.Ş. ve engellilik alanında faaliyet gösteren ulusal düzeyde en çok temsil gücünü haiz iki konfederasyonun temsilcilerinden oluşacak ve ihtiyaç halinde ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşları ile üniversiteler, meslek kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör temsilcileri çalışmalara davet edilecek. İzleme Komisyonunun çalışmalarında ortaya çıkan tereddütlü hususların karara bağlanması ve İzleme Planı oluşturulmasında destek vermesi beklenen Komisyon, aynı zamanda ilgili tarafların erişilebilirliğin sağlanması sürecinde işbirliğini de hedefliyor.
İzleme sisteminin bir diğer parçasını ise her bir kurum, kuruluş, üniversite ve tüzel kişinin kendi bünyesinde kuracağı “Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği İnceleme Komisyonu” oluşturuyor. Web siteleri ve mobil uygulamalarının erişilebilirliğini teknik olarak incelemek ve hazırladığı raporları İzleme Komisyonuna sunmak üzere kurulacak olan Komisyon, kurum, kuruluş, üniversite ve tüzel kişilerin öz değerlendirme yapmalarını, ardından gerekli düzenlemeleri hayata geçirmelerini ve erişilebilirliği sürdürülebilir olarak sağlamalarını amaçlıyor.
Erişilebilirlik Logosu ve Kontrol Listesi
İzleme Komisyonunun değerlendirmeleri sonrasında, erişilebilir olduğu tespit edilen web siteleri ve mobil uygulamalar, “Erişilebilirlik Logosu” kullanma hakkına sahip olacak. Bu logo, platformların erişilebilirlik standartlarına uyduğunu ve bu konuda hassasiyet gösterdiğini simgeleyen bir işaret olacak. 2 yıl süreyle “Erişilebilirlik Logosu” kullanma hakkına sahip olacak ve erişilebilirlik koşullarını sağlamayan sitelere ilişkin bilgiler ise kamuoyuyla paylaşılacak.
Erişilebilirlik Kontrol Listesi, www.aile.gov.tr adresinde yayımlanmış ve kurumlar bu listeye göre kendi web sitelerinin ve mobil uygulamalarının erişilebilirlik durumlarını değerlendirecekler. Kontrol listesinde, Web İçeriği Erişilebilirlik Kılavuzu (WCAG 2.2)’nun A seviyesi kriterleri temel alınarak 31 ilkeye odaklanılmış. Bu liste, erişilebilirlik değerlendirmelerinin sistematik ve uygulanabilir şekilde yapılabilmesi için önemli bir araç olacak.
Kontrol Listesi ise şu şekilde:
| Sayfanın erişilebilir olması için Kontrol Listesinde yer alan sorulardan “*”lı olanların “evet”, “**” lı olanın “hayır” şeklinde cevaplanması gerekmektedir. | |||
| Sıra | Madde | Evet | Hayır |
| 1 | Sayfada görsel (resim, grafik, captcha vb.) yer alıyor mu? | ||
| 2* | Sayfada yer alan dekoratif amaçlı görseller hariç bütün resim, grafik vb. görseller için kodlamada alternatif metin (HTML’de <alt> etiketi gibi) kullanıldı mı? | ||
| 3 | Sayfada metin ile sunulması halinde test (örneğin işitme testi gibi) veya alıştırmayı geçersiz kılacak metinsel olmayan içerik var mı? | ||
| 4* | Test (örneğin işitme testi gibi) veya alıştırmanın metin alternatifi, içeriğin açıklayıcı tanımlaması olarak sunuldu mu? | ||
| 5 | Sayfa içerisinde belli bir duyusal deneyim için metinsel olmayan içerik eklendi mi? | ||
| 6* | Metinsel olmayan içerik için açıklayıcı alternatif metin etiketi kullanıldı mı? | ||
| 7 | Sayfada CAPTCHA var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 10’a geçiniz.) | ||
| 8* | CAPTCHA için metin ile açıklama sağlandı mı? | ||
| 9* | CAPTCHA için alternatif yöntemler (sesli CAPTCHA vb.) sunuldu mu? | ||
| 10 | Sayfada zamana dayalı medya (video, film, slayt, ses vb.) var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 12’ye geçiniz.) | ||
| 11* | Zamana dayalı medya içeriğinin tamamının veya özetinin metinsel alternatifi var mı? | ||
| 12 | Kullanıcı ara yüzünde form öğeleri (örneğin düğme), diğer form elemanları veya kodlama ile yaratılmış görsel öğeler kullanıldı mı? (Cevabınız hayırsa Soru 14’e geçiniz.) | ||
| 13* | Sayfada kullanılan form öğelerinden düğme veya benzeri form elemanlarının amaçlarını açıklayıcı etiketler (HTML’de <name> / <role> etiketleri gibi) kullanıldı mı? | ||
| 14 | Sayfada önceden kaydedilmiş yalnızca ses (podcast vb) veya yalnızca görselin bulunduğu sesin olmadığı video öğesi var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 16’ya geçiniz.) | ||
| 15* | Yalnızca ses veya yalnızca video öğesi için eş değerli bilgiler sunan alternatif (altyazı, işaret dili tercümesi, transkript vb.) kullanıldı mı? | ||
| 16 | Önceden kaydedilmiş sesli içerik (podcast, ses ve görüntüyü bir arada sunan video vb.) var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 19’a geçiniz.) | ||
| 17* | Önceden kaydedilmiş sesli içerik için sesli içeriğin alternatifi yoksa altyazı sunuldu mu? (Önceden kaydedilmiş sesli içerik metin içeriğinin alternatifiyse, altyazıya ihtiyaç yoktur. Sesli içeriğin alternatif olduğunun belirtilmesi yeterlidir.) | ||
| 18* | Önceden kaydedilmiş sesli içerik için sunulan seslendirme ya da metinsel alternatiflerde kullanıcılara içeriğin anlaşılmasını kolaylaştıracak betimleme içeren ek bilgiler sunuldu mu? (Örneğin video görüntüsünü anlatırken “ekranın sağında genç bir erkek yer alıyor” şeklinde betimleme yapmak.) (NOT: Sese dayalı videolarda (örneğin röportaj gibi) sesli betimleme yapılmasına gerek yoktur.) (NOT: Önceden kaydedilmiş sesli içerik metin içeriğinin alternatifiyse, altyazıya ihtiyaç yoktur. Sesli içeriğin alternatif olduğunun belirtilmesi yeterlidir.) | ||
| 19* | Sitede yer alan gezinim öğeleri ve bağlantılar birbirinden ayırt edilebilecek şekilde gruplandırıldı mı? (Örneğin: Radyo düğmeleri veya onay kutuları gibi bir grup form öğesini işaretlemek için gruplama yapılması gibi) | ||
| 20 | Sayfa içerisinde başlık var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 23’e geçiniz.) | ||
| 21* | Sayfa içerikleri anlaşılır olacak şekilde başlıklandırıldı mı? | ||
| 22* | Kodlamada sayfa başlıklarında başlık etiketi (HTML’de <h1>…<h6> etiketleri gibi) sırasıyla kullanıldı mı? | ||
| 23 | Sayfada paragraf var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 25’e geçiniz.) | ||
| 24* | Kodlamada paragraf etiketi (HTML’de <p> etiketi gibi) kullanıldı mı? | ||
| 25 | Sayfada liste var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 27’ye geçiniz.) | ||
| 26* | Kodlamada listeler için (HTML’de <ol> veya <ul> veya <dl> etiketleri gibi) liste etiketleri kullanıldı mı? | ||
| 27 | Sayfada tablo var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 32’ye geçiniz.) | ||
| 28 | Kullanılan tablo veri tablosu mu? (NOT: Kullanılmak istenen tablo veri tablosu değilse ve görsel için kullanılıyorsa CSS kullanılması gerekmektedir.) | ||
| 29* | Tablo için tablo etiketi (HTML’de <table> etiketi gibi) kullanıldı mı? | ||
| 30* | Tabloda genel başlık için tablo başlık etiketi (HTML’de <caption> etiketi gibi) kullanıldı mı? | ||
| 31* | Tabloda satırlar veya sütunlar için başlık hücresi etiketi (HTML’de <th> etiketi gibi) kullanıldı mı? | ||
| 32 | Sayfada gezinti (navigasyon) linklerinin bulunduğu bölüm var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 34’e geçiniz.) | ||
| 33* | Kodlamada gezinti (navigasyon) linkleri için navigasyon rolü (HTML’de “role=navigation” gibi) kullanıldı mı? | ||
| 34 | Sayfada form elemanları var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 36’ya geçiniz.) | ||
| 35* | Form elemanlarının etiketleri (HTML’de <label> etiketi gibi) doğru şekilde kullanıldı mı? | ||
| 36 | Sayfada önemli bilgiler renkli, kalın veya italik metinler şeklinde kullanıldı mı? (Cevabınız hayırsa Soru 38’e geçiniz.) | ||
| 37* | Kodlamada metinler için semantik etiketler kullanıldı mı? (Örneğin, HTML’de kalın metin için <strong>, italik metin için <em> kullanımı gibi) | ||
| 38 | İçeriklerin belli bir sırayla okunması isteniyor mu? (Cevabınız hayırsa Soru 41’e geçiniz.) | ||
| 39* | Kodlamada odaklama etiketi (HTML’de <tabindex> etiketi gibi) doğru sıralama ile kullanıldı mı? | ||
| 40* | HTML’de CSS kaldırıldığı zaman sayfa içeriği düzgün okunabiliyor mu? | ||
| 41 | Sayfa içerisinde boşluk kullanılarak tablo oluşturuldu mu? (Cevabınız hayırsa Soru 43’e geçiniz.) | ||
| 42* | Boşluk kaldırıldığı zaman sayfanın içeriği anlamını koruyor mu? | ||
| 43 | Sayfada içerik ya da işlemler açıklanırken şekil, renk, boyut, görsel konum, yön ve ses gibi duyusal özellikler kullanıldı mı? (Cevabınız hayırsa Soru 45’e geçiniz.) | ||
| 44* | Örneğin şekil, renk, boyut, görsel konum, yön ve ses gibi duyusal özellikler bilgi vermek için kullanılıyorsa bu bilgi için alternatif erişilebilir talimatlar sağlandı mı? | ||
| 45 | Sayfada bilgi, görsel bir öğe, bir yanıt veya bir eylem var mı? (Bilgiye Örnek: Formlarda zorunlu alanların renk ile gösterilmesi, hataların kırmızı renk ile gösterilmesi gibi, – Görsel Öğeye Örnek: Grafiklerde Ayşe’nin satışları kırmızı, Mehmet’in satışları mavi gibi, – Yanıta Örnek: Form alanlarında boş bırakılan alanın renkle vurgulanması gibi, – Eyleme Örnek: Veri tabanının başarılı bir şekilde güncellenmesinin renkle ifade edilmesi gibi) (Cevabınız hayırsa Soru 48’e geçiniz.) | ||
| 46 | Sayfadaki bilgi, görsel bir öğe, bir yanıt veya bir eylem sadece renk kullanılarak anlatıldı mı? (Cevabınız hayırsa Soru 48’e geçiniz.) | ||
| 47* | Sadece renk ile ifade edilen bilgiye, görsel öğeye, yanıta veya eyleme alternatif bir açıklama sağlandı mı? | ||
| 48 | Sayfada ses öğesi (ses, video, müzik vb.) var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 51’e geçiniz.) | ||
| 49 | Otomatik olarak çalınan ses öğesi 3 saniyeden daha uzun sürüyor mu? (Cevabınız hayırsa Soru 51’e geçiniz.) | ||
| 50* | Ses öğesi kullanıcı tarafından klavye veya başka bir mekanizma üzerinden de durdurulabiliyor, kapatılabiliyor veya yönetilebiliyor mu? | ||
| 51* | Sayfadaki bütün içerik ve işlemlere klavye ile kontrol sağlanıyor mu? (Cevabınız evetse Soru 62’ye geçiniz.) | ||
| 52 | Sayfada medya oynatıcısı var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 54’e geçiniz.) | ||
| 53* | Medya oynatıcısında yapılan işlemler klavyeden yapılabiliyor mu? | ||
| 54 | Sayfada açılır menü var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 56’ya geçiniz.) | ||
| 55* | Açılır menü klavye ile açılabiliyor mu? | ||
| 56 | Sayfada diyalog kutusu veya otomatik açılır pencere var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 58’e geçiniz.) | ||
| 57* | Diyalog kutusu veya otomatik açılır pencere klavye ile kontrol edilebiliyor veya kapatılabiliyor mu? | ||
| 58 | Sayfada üzerine gelindiği zaman rengi değişen bağlantı var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 60’a geçiniz.) | ||
| 59* | Rengi değişen bağlantı klavye ile de renk değiştirebiliyor mu? (Örneğin, bağlantının üzerine fare ile gelindiğinde rengi değişiyorsa, klavye ile de bağlantıya gelindiğinde rengi değişmeli) | ||
| 60 | Sayfada sürükle/bırak fonksiyonu var mıdır? (Cevabınız hayırsa Soru 62’ye geçiniz.) | ||
| 61* | Sürükle bırak fonksiyonu klavyeden yapılabiliyor mu? | ||
| 62 | Kontrol sağlanan içerik ve işlemler (örneğin uyarı/bilgilendirme mesajı, otomatik açılır pencere vb.) sayfada var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 64’e geçiniz.) | ||
| 63* | Kontrol sağlanan içerik ve işlemlerden klavye kullanılarak çıkış yapılabiliyor mu? | ||
| 64 | Site tasarlanırken büyük ve küçük harf, noktalama işaretleri, sayı veya sembol karakterleri kullanılarak klavye kısayolları oluşturuldu mu? (Cevabınız hayırsa Soru 66’ya geçiniz.) | ||
| 65* | Aşağıdakilerden herhangi bir tanesi sağlanıyor mu? a) Klavye kısayolları devre dışı bırakılabiliyor olmalı, b) Klavye kısayolları ekrana yazdırılamayan tuşlarla (Ctrl, Alt gibi) değiştirilebiliyor olmalı, c) Arayüz bileşenine odaklanıldığı zaman sadece bu bileşenle ilgili klavye kısayolları aktif olmalı. | ||
| 66 | Sayfada yapılan işlemlerde zaman sınırlaması var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 68’e geçiniz.) | ||
| 67* | (Aşağıdaki istisnai durumlar mevcutsa Soru 68’e geçiniz: – Zaman sınırlaması gerçek zamanlı bir etkinliğin (örneğin, açık arttırma) bir parçasıysa ve zaman sınırının alternatifi mümkün değilse, – Zaman sınırlamasının uzatılması faaliyeti geçersiz kılıyorsa (örneğin biletleme web siteleri), – Zaman sınırı 20 saatten uzunsa) Aşağıdakilerden herhangi bir tanesi sağlanıyor mu? a) Kullanıcı zaman sınırlamasını durdurabiliyor olmalı, b) Kullanıcı varsayılan değerin en az on katına kadar zaman sınırlamasını uzatabiliyor olmalı, c) Kullanıcı, zaman sınırlaması sona ermeden önce uyarılıyor ve basit bir işlemle (örneğin, boşluk tuşuna basma) zaman sınırını uzatması için en az 20 saniye veriliyor ve zaman sınırını en az 10 kez uzatabiliyor olmalı. | ||
| 68 | Sayfada otomatik olarak güncellenen bilgi (animasyon, oyunlar, sayfa içerisindeki reklamlar gibi) otomatik olarak başlıyor ve başka bir içerikle paralel olarak sunuluyor mu? (Cevabınız hayırsa Soru 76’ya geçiniz.) | ||
| 69* | Otomatik yenilenme çok önemli bir aktivitenin bir parçası değilse kullanıcı tarafından duraklatılabiliyor, durdurulabiliyor, gizlenebiliyor veya otomatik güncellemenin frekansı kontrol edilebiliyor mu? | ||
| 70 | Sayfada hareket eden, yanıp sönen veya kayan içerik var mıdır? (Cevabınız hayırsa Soru 76’ya geçiniz.) | ||
| 71 | Sayfada hareket eden, yanıp sönen veya kayan içerik otomatik olarak başlıyor, 5 saniyeden fazla sürüyor ve başka bir içerikle paralel olarak sunuluyor mu? (Cevabınız hayırsa Soru 73’e geçiniz.) | ||
| 72* | Sayfada hareket eden, yanıp sönen veya kayan içerik çok önemli bir aktivitenin bir parçası değilse kullanıcı tarafından duraklatılabiliyor, durdurulabiliyor veya gizlenebiliyor mu? | ||
| 73 | Sayfada yanıp sönen veya parlayan içerik var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 76’ya geçiniz.) | ||
| 74* | İçerik saniyede 3 kereden az yanıp sönüyor mu? | ||
| 75* | İçerik ekran boyutunun %25’inden daha küçük mü? | ||
| 76 | Sitenin farklı sayfalarında tekrar eden içerik var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 78’e geçiniz.) | ||
| 77* | Kullanıcı tekrar eden içeriği pas geçebiliyor mu veya atlayabilmek için link verildi mi? | ||
| 78 | Sitenin her bir sayfa başlığı başlık çubuğunda (title) yer alıyor mu? (Cevabınız hayırsa Soru 80’e geçiniz.) | ||
| 79* | Sayfa başlıkları sayfa içeriğini açıklayan, anlaşılır ve bilgi verici şekilde oluşturuldu mu? | ||
| 80* | Sayfanın içeriği sıralı olarak gezilebiliyor ve bu gezinti sırası eylem açısından bir anlam ifade ediyor mu? | ||
| 81* | Kullanıcı sayfa elemanlarını (form elemanları, bağlantılar vb.) Tab veya Shift+Tab ile doğru sırayla okuyabiliyor mu? | ||
| 82* | Sayfa üzerindeki etiketlerin birbiriyle hiyerarşik bir yapı oluşturması yani DOM (Belge Nesne Modeli) yapısıyla görsel arayüzü uyumlu mu? | ||
| 83 | Sayfada iç sayfalara ya da başka sitelere bağlantı (link) var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 85’e geçiniz.) | ||
| 84* | Bütün bağlantılar içeriği tanımlayacak şekilde açık ve anlaşılır olarak isimlendirilmiş mi? | ||
| 85 | Sayfada çok noktalı dokunma veya imleci/parmağı kaydırma hareketi ile gerçekleştirilen bir içerik var mı? (Örneğin Google Maps’i kullanmak için çok noktalı dokunma ve kaydırma hareketi yapılması gibi) (Cevabınız hayırsa Soru 87’ye geçiniz.) | ||
| 86* | Kullanıcı bu içeriğe alternatif bir yöntemle erişebiliyor mu? (Örneğin, büyütmek için artı, eksi ok tuşları koymak, sürükle bırak yerine yön tuşlarını kullanmak gibi) | ||
| 87 | Sayfada tek işaretçi kullanılarak yani tek dokunma ile işlem yapılıyor mu? (Örneğin, tek veya çift vurma ve tıklama, uzun basma veya yola dayalı hareketler gibi) (Cevabınız hayırsa Soru 89’a geçiniz.) | ||
| 88* | (Aşağıdaki istisnai durum mevcutsa Soru 89’a geçiniz: -Klavye kullanımı veya piyano çalma uygulamaları gibi anlık tuşlara basıldığında eylem gerçekleşmesi, iptal edilmemesi) Sayfada yapılan işlem esnasında aşağıdakilerden herhangi bir tanesi sağlanıyor mu? a) Kullanıcı işaretçiyi veya eylemi bıraktığı esnada işlem iptal olmalı, b) Kullanıcı hedefin üzerinde olmadığında parmağını veya işaretçiyi bıraktığında eylem iptal olmalı veya kullanıcıya geri alma seçeneği sağlanmalı, c) Kullanıcı yanlış yere dokunursa, parmağını veya işaretçisini kaldırmadan önce bu konumdan kaydırdığında eylem iptal olmalı. | ||
| 89* | Arayüz bileşeninin erişilebilir ismi görünür etiket ismi ile aynı mı veya arayüz bileşeninin erişilebilir ismi görünür etiket ismi ile başlıyor mu? | ||
| 90 | Site tasarlanırken cihazın (telefon, tablet gibi) hareket ettirilmesine bağlı olarak (sallama, döndürme vb) herhangi bir işlem gerçekleştiriliyor mu? (- Yardımcı teknoloji tarafından uygulanan veya erişilebilirlik amacıyla kullanılan hareketler, – Kullanıcı tarafından kasıtlı yapılan el hareketleri, sağlık uygulamasındaki adımsayar veya bir haritada cihazın yönünü değiştirmek için işaretler, – Konum sensörleri tarafından algılanan hareketler, istisna olarak kabul edilir.) (Cevabınız hayırsa Soru 93’e geçiniz.) | ||
| 91* | Bu işlemi gerçekleştirecek ek yöntem sunuldu mu? (Örneğin kullanıcı bir sonraki veya önceki sayfaya ilerlemek için cihazı eğebilir fakat aynı işlem için düğme (button) de sağlanabilir.) | ||
| 92* | Harekete bağlı işlev kapatılabiliyor mu? | ||
| 93* | HTML kodunda sayfanın dili belirtilmiş mi? | ||
| 94 | Sayfada arayüz bileşeni (user interface component) var mı? (Örneğin, metin kutusu (text box), seçenek düğmesi (radiobutton), arama alanı (search field), site içi gezinme bağlantısı (breadcrumb), sayfalama (pagination), bildirim menüsü (notifications), menüler gibi) (Cevabınız hayırsa Soru 98’e geçiniz.) | ||
| 95** | Sayfada arayüz bileşenine odaklanıldığında bağlam değişikliği (yeni bir sayfaya yönlendirme, otomatik açılır pencere (pop-up vb.) açılması gibi) oluyor mu? ( NOT: Arayüz bileşenine odaklandığında bağlam değişikliğinin olmaması gerekmektedir.) (NOT: Bu sorunun cevabının hayır olması bu kriterin erişilebilir olduğunu gösterir) | ||
| 96* | Arayüz bileşenlerinde bağlam değişikliği olmadan önce kullanıcıya sesli ve görsel uyarı veriliyor mu? | ||
| 97* | Kullanıcı arayüz bileşenlerinde bağlam değişikliği olacağına onay verebiliyor mu? (Örneğin, Gönder (Submit) düğmesi ile onay verebilmeli.) | ||
| 98 | Web sayfasında aşağıdaki mekanizmalardan herhangi biri mevcut mu? a. İletişim Sayfaları, İletişim Bilgileri (Telefon Numarası, E-posta adresi, Adres vb) b. İnsan Etkileşimli Yardım Sayfası (İletişim Formu, Canlı Sohbet Sistemleri, Sosyal medya gibi iletişim mekanizması) c. Sıkça Sorulan Sorular, Destek Sayfası, Kendi Kendine Yardım Sayfaları vb d. Otomatik sohbet robotu (Cevabınız hayırsa Soru 101’e geçiniz.) | ||
| 99* | Bu mekanizmalar sayfa yakınlaştırıldığında, sayfa yön değiştirdiğinde veya site içinde başka bir sayfaya geçildiğinde görsel konumu aynı yerde mi? | ||
| 100* | Bu mekanizmalar yardımcı teknolojideki kodlama sırası ile görsel aynı göreceli sıralamada mı? | ||
| 101 | Sayfada kullanıcının girdi hatası yapabileceği bir durum söz konusu mu? (Örneğin, veri girişi yaparken rakam yerine harf girilmesi gibi) (Cevabınız hayırsa Soru 111’e geçiniz.) | ||
| 102* | Hata metni kullanıcının anlayabileceği şekilde açık ve anlamlı olarak ifade edildi mi? | ||
| 103* | Kullanıcı hata yaparsa aldığı hata mesajını hemen görebiliyor mu? | ||
| 104* | Hatanın bulunduğu bölümde hata mesajları vurgulu ve belirgin mi? | ||
| 105* | Kullanıcının hata mesajı aldığı bölümü atlayabileceği bir mekanizma bulunuyor mu? | ||
| 106* | Sayfanın başlık çubuğunda hata bildirimlerine yer verildi mi? | ||
| 107* | Form, hata mesajları listesi ile birlikte tekrar gösteriliyor mu? | ||
| 108* | Hata mesajlarında metinsel olmayan içerikler için metin alternatifi sağlandı mı? | ||
| 109* | Veri girişleri başarılı bir şekilde tamamlandıysa sonrasına kullanıcı başarı mesajı alıyor mu? | ||
| 110* | Form gönderildiği zaman sunucu tarafından da doğrulanıyor mu? | ||
| 111* | Kullanıcı veri girişi yaparken verinin hangi formatta girilmesi gerektiği ile ilgili metinsel talimatlar var mı? | ||
| 112* | Form alanında, benzer alanlar gruplandırıldı mı? | ||
| 113* | Grup kontrolleri için alan kümesi ve başlığı etiketleri (HTML’de <fieldset> ve <legend> etiketleri gibi) kullanıldı mı? | ||
| 114* | Form elemanları için açıklayıcı etiketler kullanıldı mı? | ||
| 115* | Kullanılan etiketlerin form elemanlarıyla ilişkisi doğru konumlandırıldı mı? (Örneğin; Form elemanı, onay kutusu veya seçenek düğmesi ise etiketin hemen sonrasında yer alması gibi) | ||
| 116 | Zorunlu doldurulacak form elemanı var mı? (Cevabınız hayırsa Soru 118’e geçiniz.) | ||
| 117* | Zorunlu doldurulacak form elemanları için metin kullanıldı mı? | ||
| 118* | Kodlamada form elemanları için başlık etiketleri (HTML’de <label> veya <title> etiketleri gibi) kullanıldı mı? | ||
| 119 | Form alanında kullanıcı tarafından girilen veya kullanıcıya sağlanan verilerin tekrar girilmesi gerekiyor mu? (Örneğin, teslimat adresiyle fatura adresi bilgilerinin aynı girilmesi gibi) (Cevabınız hayırsa Soru 121’e geçiniz.) | ||
| 120* | Bu veriler otomatik olarak doldurulmuş şekilde geliyor mu veya kullanıcının seçmesine izin veriliyor mu? (NOT: Yeniden girilmesi gereken önemli bilgiler (e-posta teyidi gibi), güvenliği sağlamak için gerekli bilgiler (şifre, parola tekrarı vb), geçerliliğini yitirmiş veriler (süresi dolmuş kredi kartı bilgileri) dahil değildir.) | ||
| 121 | Sayfada kodlamayla oluşturulan arabirim bileşenleri (form öğeleri, bağlantılar veya bileşenler) var mı? (Cevabınız hayırsa kontrol listesi tamamlanmıştır.) | ||
| 122* | Arabirim bileşenlerinin ad, rol, durum ve değer bilgileri doğru olarak girildi mi? (Kontrol listesi tamamlanmıştır.) | ||
