İçindekiler
5651 Sayılı Kanun
Bu kanun; içerik sağlayıcı, yer sağlayıcı, erişim sağlayıcı, ve toplu kullanım sağlayıcılarının sorumluluk ve yükümlülüklerini kapsamaktadır. Kanunun amacı internete erişimin kontrol altına alınmasıdır. Bu bağlamda 5651 sayılı kanunda yer verilen tanımlamalar ve sorumlulukları ele alacağız.
İçerik Sağlayıcı:
İnternet ortamında sunulan içeriği, bilgiyi veya veriyi üreten, değiştiren ya da sağlayan gerçek veya tüzel kişilerdir. Bu kişiler kullanıma sunduğu her türlü içerikten sorumludur. Bu içeriklere sosyal medya paylaşımları ve blog yazıları örnek gösterilebilir. Yapılan paylaşım içeriğinin silinmiş olması suçun ortadan kalktığı anlamı taşımamaktadır. Ayrıca içerik sağlayıcı, başka birinin yayımladığı hukuka aykırı içeriği kendi paylaşması halinde içeriği benimsediği açıkça belli ise suça ortaklık etmiş olmaktadır. Hukuka aykırı olan paylaşımlarda içerik sağlayıcının olası hükümleri şunlardır:
- İçeriğin ortadan kaldırılması ve erişim engeli
- İdari para cezası (2.000-500.000 TL arası)
İnternet Ortamına Erişim Engeli Hangi Durumlarda Uygulanır?
- Kişilik haklarının ihlali
- Özel hayatın gizliliği
- Patent ihlali
- Telif hakkının ihlali
- Uyuşturucuya özendirme ya da kullanımını kolaylaştırma
- Müstehcen içerik paylaşımı
- İllegal yollarla kumar oynatma
- Atatürk aleyhine işlenen suçlar
Bu suçlardan en az birini işlemiş olan kişinin içeriğinin kaldırılması ve kişiye erişim engeli verilmesine Sulh Ceza Hakimliği karar verir. Cumhuriyet Savcısı ya da Sulh Ceza Hakimliği bu kararı BTK’ya (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanlığı) iletir. BTK mahkemeden gelen bu kararı uygulamakla yükümlüdür.
Yer Sağlayıcı:
İnternet ortamında hizmet ve içerikleri barındıran sistemleri sağlayan gerçek veya tüzel kişilerdir. “Yer” tanımı internet ortamında sunucu (server) anlamı taşır. Buna, sunucu ve hosting sağlayan firmalar örnek olabilir. Bu firmaların öncelikli sorumluluğu Log kaydı tutmaktır. Bir diğer sorumluluğu ise hukuka aykırı paylaşıma erişimi engellemektir. Uygunsuz paylaşım yapan kişiyi tespit etmek adına BTK’ya kişinin kimlik bilgilerini vermekle yükümlüdür. Yer sağlayıcıların sorumluluklarını yerine getirmemesi halinde hukuki yaptırımlar şunlardır:
- 500 günden 3000 güne kadar idari para cezası
- Bildirgesiz yer sağlayıcılık yapan kişilere ise 148.000 – 1.486.078 TL arasında idari para cezası
Log Kaydı Nasıl Tutulmalıdır?
Yasalara uygun Log kaydı; IP, MAC adresi, saat, tarih ve eylemi içerecek şekilde tutulmalıdır. Bu kaydı tutmak yer sağlayıcının sorumlulukları arasındadır. Log kayıtları son 2 yılı kapsayacak şekilde tutulmalıdır. Log kayıtları siber suç işleyen kişilerin kimliğini tespit etmek için kullanılır.
Erişim Sağlayıcı:
Kullanıcılara internete erişim olanağı sağlayan gerçek ya da tüzel kişilerdir. Yani interneti kullanmak için başvurduğumuz ve evimize modem kurmaya gelen firmalardır. İçeriklerin ve web sitelerinin kontrolünden sorumlu değillerdir. Hukuka aykırı paylaşım yapılan sitelerin ya da içeriklerin bildirilmesi halinde erişimi engellemekle yükümlüdür. Ayrıca engellenen içeriğe alternatif erişim kanallarını da engellemekle yükümlüdür. Sorumluluğunu yerine getirmeyen erişim sağlayıcıların muhtemel idari cezası şudur:
- 10.000 – 50.000 TL arası idari para cezası
Toplu Kullanım Sağlayıcı:
Ticari amaçla internetin satıldığı ortamlardır. İnternet kafeler buna en iyi örnektir. Para karşılığı internet ve internete erişebilen cihazlar sağlayan alanlardır. Öncelikli yükümlülüğü suçun önlenmesi ve o ortamdaki suçlunun tespit edilmesidir. Suç içeren içeriklere erişimi engellemek ve kullanıcıların kayıtlarını tutmak da bir diğer yükümlülüğüdür. Bu alanlara giden kişilerin kimlik bilgilerini almak ve işlem süresince kamera kaydı almakla yükümlüdür. Sorumluluklarını yerine getirmeyen toplu kullanım sağlayıcıların yükümleri şunlardır:
- 1000 – 15.000 TL arası idari para cezası
- 3 güne kadar ticari faaliyetlerinin durdurulması
“Google IO 2022 Etkinliğinde Google Play’e Gelen Yeni Özellikler” başlıklı yazımızı okumuş muydunuz?
