Karşılaştırmalı analiz, iki ve daha fazla işin, ögenin, belgenin diğer nesneler ile karşılaştırılması anlamına gelmektedir. “Comparative Analysis” olarak da bilinen bu sistem ile karşılaştırılan iki veya daha fazla ögenin nasıl farklı olduklarını ya da ortak noktalarının görülmesini sağlar. Böylece benzerlikler ve farklılıklar daha iyi anlaşılmaktadır. Birden fazla karşılaştırmalı analiz tekniği vardır. Bunlar; örüntü analizi, veri filtreleme, karar ağacı analitiği olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Örüntü analizi, davranış kalıpları veya eğilimleri tanımlamak için tahminde bulunulur ya da olasılıklar tanımlanır. Veri filtreleme, grup verilerini analiz ederek veri alt kümelerini tanımlamakta ya da ayıklamaktadır. Karar ağacı ise bir kararın avantaj ve dezavantajlarının karşılaştırılmasını ifade eder.
Karşılaştırmalı analiz tekniği pek çok sektör ve alanda kullanımı yaygındır. Özellikle sağlık hizmetlerinde, tıbbi teşhislerin değerlendirilmesinde, büyük hacme sahip olan tıbbi kayıtlarda, belgeleri, görüntüleri sensör verileri gibi daha pek çok işlemde bilgiler karşılaştırılarak karşılaştırmalı analiz tekniği kullanılır. Bu teknik, bilimsel verilerde uygulandığında verilerin tutarlı ve güvenilir olduğuna dair çıkarımlarda bulunulmasını da sağlar. Bu da bilimsel çalışmalarda verilerin doğru ve güvenilir olduğundan emin olunmasına yardımcı olmaktadır. Karşılaştırmalı analiz, herhangi bir sorun olduğu durumlarda, sorunu iyi anlamak ve önemli sorulara doğru yanıtlar verebilmek için önemlidir. İşletmeler için de etkili bir yöntem olan karşılaştırmalı analiz, önemli konularda karar alınmasına yardımı olmaktadır. Bu analiz tekniği şu ana kadar yaşanmış olan zorlukların anlaşılabilmesi için objektif ve gerçek bilgiler sunmaktadır. İşletmelerde de performansı arttırmak için uygulanabilecek çözüm yollarının görülmesinde önemli bir rolü bulunmaktadır. Bu analiz yapılırken; öncelikle sorun ya da verinin analizi için iyi bir araştırmak yapmak gerekir. Ardından benzerlik ve farklılıkları daha iyi anlayabilmek için liste oluşturulmalıdır. Bu analiz konuyu etkileyen dış etmenlerin görülmesini de kolaylaştırır. Konuyu etkileyen değişkenler de bu şekilde ortaya çıkmaktadır. Olumlu veya olumsuz verileri etkileyen değişkenler analiz için önemli bir detaylardır. Konu ya da sorun ile detayları geniş bir perspektiften inceleyebilmek için karşılaştırmalı analizi etkili bir yöntemdir.